Zmiany w urlopie ojcowskim i macierzyńskim

Od 1 stycznia 2010 roku ojcowie nowonarodzonych dzieci mogli skorzystać z 7-dniowego urlopu ojcowskiego. W 2012 roku urlop został wydłużony do 2 tygodni. Aby się o niego ubiegać ojciec – pracownik musi złożyć u pracodawcy wniosek o urlop ojcowski, najpóźniej do 7 dni przed przejściem na urlop. Do wniosku należy również dołączyć skrócony akt urodzenia dziecka oraz oświadczenie, że wcześniej urlop na to dziecko nie był wykorzystany. Pracodawca nie ma prawa odmówić przyznania urlopu!
Urlop ojcowski powinien się zakończyć w dniu ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia. Po upływie skończenia roku życia, pracownik - ojciec traci uprawnienie do urlopu ojcowskiego i tym samym prawo do zasiłku macierzyńskiego. Jeżeli pracownik zbyt późno złoży wniosek i urlop ojcowski rozpocznie się w takim dniu, że do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy życia pozostanie mniej niż dwa tygodnie - pracodawca powinien mimo wszystko udzielić go w pełnym wymiarze (tego urlopu zawsze udziela się w tygodniach, nigdy w dniach). Urlop ten skończy się jednak wcześniej z mocy samego prawa (bez decyzji pracodawcy), kiedy dziecko ukończy 12 miesięcy.

Co to jest urlop tacierzyński?
Urlop „tacierzyński” (macierzyński) to część niewykorzystanego przez matkę urlopu macierzyńskiego. Zgodnie z art. 180 Kodeksu pracy, matce przysługuje 20 tygodni urlopu macierzyńskiego w przypadku urodzenia 1 dziecka. Po 14 tygodniach ma ona prawo do zrezygnowania z dalszego urlopu (zasiłku), wówczas pozostałe 6 tygodni ma prawo przejąć ojciec. Ojciec może skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego, z którego nie skorzystała matka, ale w wymiarze 2 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka i 3 tygodni, gdy na świat przyszło więcej dzieci. Ponadto ojcu przysługuje prawo do zasiłku, w czasie gdy matka po 8 tygodniach od rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego jest hospitalizowana.

Dodatkowy urlop macierzyński

Urlop macierzyński nie wymaga składania specjalnych wniosków. Dzień porodu automatycznie rozpoczyna urlop macierzyński pracownicy. Ale gdy chcesz skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego, musisz złożyć wniosek. Należy w nim wskazać, że chce się skorzystać z urlopu dodatkowego bezpośrednio po wykorzystaniu podstawowego. Dodatkowy macierzyński należy wykorzystać bezpośrednio po podstawowym macierzyńskim, a nie w innym terminie.

W czasie trwania dodatkowego urlopu, można połączyć opiekę nad małym dzieckiem z wykonywaniem dotychczasowej pracy, ale w skróconym wymiarze (nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy). Wystarczy złożyć pisemny wniosek u pracodawcy, a pracodawca ma obowiązek wniosek ten uwzględnić.

Wymiar urlopu

Wniosek o dodatkowy urlop macierzyński lub o połączenie go z pracą należy złożyć co najmniej na 7 dni przed jego rozpoczęciem.
W 2011 r. urlop macierzyński przysługujący po urodzeniu jednego dziecka to 20 tygodni. Po urodzeniu bliźniąt matce przysługuje 31 tygodni; w przypadku każdego kolejnego dziecka, wymiar urlopu powiększa się o 2 tygodnie (do 37 tygodni po urodzeniu pięciorga lub więcej dzieci).

Od 1 stycznia 2012 r. wydłużony został dodatkowy urlop macierzyński i urlop ojcowski, o czym pisaliśmy wcześniej. W 2012 roku wynosi on cztery tygodnie, jeśli kobieta urodzi jedno dziecko - a więc łącznie 24 tygodnie lub sześć tygodni w razie urodzenia co najmniej bliźniaków plus 31 tygodni urlopu podstawowego, co daje łącznie 37 tygodni.

W kolejnych latach ten dodatkowy urlop macierzyński będzie wydłużany. W 2013 roku będzie to jeszcze 4 tygodnie, ale w 2014 już 6.

Urlop bez obaw

Kobieta przebywająca na urlopie macierzyńskim jest prawnie chroniona przed zwolnieniem z pracy. Niestety, te regulacje nie dotyczą zatrudnionych na umowę-zlecenie, umowę o dzieło lub okres próbny. Pracodawca jest zobowiązany zatrudnić powracającą kobietę na dotychczasowym lub równorzędnym stanowisku. Mimo to, wiele mam obawia się konsekwencji, które mogą wyniknąć z tak długiej nieobecności. Prawo stoi po stronie mam. W przypadku naruszenie przez pracodawcę Kodeksu Pracy należy zwrócić się jak najszybciej np. do Państwowej Inspekcji Pracy.

źródło: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej